Weryfikacja świadczeń

500 zł miesięcznie ma pomóc rodzicom pokryć wydatki związane z wychowaniem dziecka i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Jak się okazuje, świadczenie otrzymywane od państwa może zostać wstrzymane w przypadku uzasadnionych podejrzeń o marnotrawienie środków pochodzących z programu.

Weryfikacja świadczeń z programu Rodzina 500+

W jakich przypadkach gmina może podjąć się czynności sprawdzających w stosunku do rodziny, wobec której nasunęły się podejrzenia o niewykorzystanie środków zgodnie z przeznaczeniem?

Zgodnie z ustawą o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, organ wypłacający świadczenia wychowawcze może zwrócić się z prośbą do kierownika OPS o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego w sytuacji, kiedy w stosunku do osób pobierających takie świadczenia wystąpią wątpliwości dotyczące sprawowania opieki nad dziećmi lub wydatkowania świadczenia wychowawczego niezgodnie z celem (art. 15 ustawy).

Z treści tego przepisu wynika zatem, że takich kontroli nie można zaplanować. Może ona nastąpić po otrzymaniu sygnału np. od pracownika socjalnego czy pedagoga szkolnego o podejrzeniu marnotrawienia środków.  Należy jednak podkreślić, że organ przyznający świadczenie wychowawcze, nie może z góry założyć, jeszcze przed pierwszą wypłatą świadczenia, że dana rodzina będzie marnotrawiła wypłacane środki – możemy przeczytać na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Warto również zwrócić uwagę, że rodziny, które otrzymują comiesięczne wsparcie,nie mają obowiązku gromadzenia rachunków i faktur potwierdzających poniesione wydatki. Dlatego też pracownicy socjalni nie mogą żądać od kontrolowanych gospodarstw ich przedstawienia.

Program Rodzina 500 Plus w formie rzeczowej?

Art. 4 ust. 1 ustawy z 11 lutego 2016 r. zawiera możliwe do zastosowania w nadzwyczajnych, wyjątkowych sytuacjach, mechanizmy zapobiegające marnotrawieniu świadczenia wychowawczego lub wydatkowaniu świadczenia niezgodnie z jego celem. Rozwiązania te określa art. 9 ww. ustawy, zgodnie z którym w przypadku gdy osoba uprawniona do świadczenia wychowawczego marnotrawi wypłacane jej świadczenie wychowawcze lub wydatkuje je niezgodnie z celem, organ właściwy przekazuje należne osobie świadczenie wychowawcze w całości lub w części w formie rzeczowej lub w formie opłacania usług.

W przypadku marnotrawienia świadczenia wychowawczego, organ wypłacający to świadczenie może zatem zamienić jego wypłatę pieniężną na pomoc nie tylko w formie rzeczowej, tj. np. żywność, ubrania, lekarstwa, itp., ale także na pomoc rodzinie w formie opłacania usług, tj. np. opłacanie kursów językowych, żłobka, przedszkola, basenu, teatru, kosztów internatu, wykupienie obiadów, czy czynszu, itp.

Co, gdy nie zgodzimy się na kontrolę 500 Plus?

Co ważne, jeżeli dana rodzina nie wyrazi zgody na przeprowadzenie kontroli lub  podczas wywiadu nie udzieli odpowiedzi na wątpliwości pracownika socjalnego, może utracić prawo do otrzymania świadczenia z programu Rodzina 500+.

Uniemożliwienie przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego lub nieudzielenia podczas tego wywiadu wyjaśnień co do okoliczności objętych wywiadem, na etapie ubiegania się o świadczenie wychowawcze skutkuje odmową przyznania świadczenia wychowawczego, zaś na etapie wypłacania świadczenia wychowawczego powoduje wstrzymanie wypłaty świadczenia– potwierdza resort.

Na szczęście do tej pory można wskazać zaledwie kilka przypadków wstrzymania wypłat z programu Rodzina 500+. Pod bacznym okiem pomocy społecznej są osoby, u których zaobserwowano problem z alkoholem, sprawdzane są również rodziny wskazane przez mieszkańców.